29/01/2025
Judith Stoop
Als ik gebeld wordt door een onbekend nummer, betekent dat meestal een nieuwe mediation. Meestal spreek ik dan met een HR-professional, een leidinggevende, of een werknemer, en die zegt me dan in 9 van de 10 gevallen: “De bedrijfsarts adviseert mediation.”
Bij het leeuwendeel van de arbeidsmediations is de werknemer ziek gemeld. Conform de STECR-werkwijzer adviseert de bedrijfsarts vaak mediation. Een oplossing voor een - sluimerend of al geëscaleerd - arbeidsconflict helpt dan naar verwachting bij het herstel van de werknemer.
“De bedrijfsarts adviseert mediation” staat soms op gespannen voet met het uitgangspunt “mediation is vrijwillig”. Een advies van de bedrijfsarts kun je maar beter opvolgen, want zowel werkgever als werknemer moet er alles aan doen de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen (Wet verbetering Poortwachter). En vanuit ‘goed werkgever- en werknemerschap’ is het verstandig in gesprek te gaan.
Wat is er met mediation in deze situaties mogelijk?
- Ten eerste zullen partijen met elkaar onderzoeken of het mogelijk is de arbeidsrelatie duurzaam te herstellen. De lucht klaren en afspraken maken over de toekomst verbetert de relatie en kan helpen bij het herstel van de werknemer;
- Ten tweede kunnen partijen - als ze besluiten met elkaar door te gaan, maar ook als nu uit elkaar gaan geen optie is (wegens ziekte van de werknemer) - afspraken maken over hoe ze de reïntegratie gaan vormgeven en wat het doel ervan gaat zijn (terug in functie of toch iets anders?);
- En ten derde kunnen partijen - als ze tot de conclusie komen dat het vertrouwen weg is - onderzoeken of ze het eens kunnen worden over de voorwaarden waaronder ze de arbeidsrelatie mogelijk gaan beëindigen. Deze oplossing is een kip-ei-verhaal. Ziek uit dienst is geen verstandige optie. De werknemer kan dit dus alleen doen als hij in staat is zich beter te melden. Ofwel: als het oplossen van dit arbeidsconflict leidt tot (verwacht) herstel.
Een oplossing komt er binnen mediation heel vaak (de meeste mediation zijn gelukkig succesvol). Verwijzen naar mediation is dus veelal een effectieve interventie van de bedrijfsarts. Maar zo’n verwijzing komt ook láát (pas nadat de werknemer is uitgevallen). De emmer is dan vaak al (enorm) overgelopen en het wederzijds vertrouwen zeer aangetast. ‘Logischerwijs’ leidt dat in mediation tot relatief veel vaststellingsovereenkomsten (de derde optie). Eigenlijk zou je willen dat mediation al eerder wordt ingezet en er niet pas wordt gehandeld op advies van de bedrijfsarts. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar?
Ik ben enorm benieuwd hoe jij dat ziet? En ook hoe de bedrijfsartsen uit mijn netwerk dat zien? Denk je wel eens bij het adviseren van mediation: dat had eerder gemoeten?