Bevlogenheid en hulpbronnen

Voor de komende editie van Tijdschrift Conflicthantering interviewde ik Prof. dr. Willem van Rhenen, gespecialiseerd in ‘bevlogenheid’. Hij bekleedt aan de Business Universiteit Nyenrode de leerstoel Engagement & Productivity. Hij ontwikkelde een model voor bevlogenheid en vertelde me hier uitgebreid over. Eén van de onderdelen uit zijn model vormen de hulpbronnen. In dit blog vertel ik je daarover. Het op orde hebben van hulpbronnen zorgt niet alleen voor bevlogenheid, het helpt ook om conflicten op de werkvloer te voorkomen of zelfs een burn-out.

Er zijn vier soorten hulpbronnen. Ten eerste de persoonlijke hulpbronnen, ook wel psychologisch kapitaal genoemd. Hieronder vallen hoop, optimisme, weerbaarheid en zelfredzaamheid. Als je die vier kwaliteiten hebt, heb je sowieso een pre. Dan heb je sneller de neiging een glas als halfvol te zien, in plaats van halfleeg. Weliswaar zijn dit persoonskenmerken, maar met hulp van een coach of psycholoog kun je deze eigenschappen trainen.

Naast deze persoonlijke hulpbronnen zijn er organisatiehulpbronnen. De belangrijkste hiervan zijn vertrouwen en integriteit. Deze zaken vormen de basis om veiligheid te voelen. Dat is een absolute noodzaak voor mensen. Een recent artikel in de Volkskrant besteedde ook aandacht aan het belang van - wat daar werd genoemd - psychologische veiligheid: http://s.vk.nl/s1d02-a4302424/.

Voorts zijn er nog de hulpbronnen die je direct kunt beïnvloeden in je werk, taken en werkomgeving. De eerste is competentie en gaat over de vraag of je competent genoeg bent om uit te voeren wat er van je wordt verwacht. Autonomie is de tweede. Heb je voldoende ruimte en verantwoordelijkheid gekregen om te doen wat er van je wordt gevraagd? Mensen die geen autonomie ervaren, zullen of afstompen of in de stress schieten. En de derde is verbinding. Dat gaat over de vraag of je voldoende support ervaart van je collega’s, leidinggevende en het thuisfront.

Tot slot zijn er de instrumentele hulpbronnen. Zoals een goed bureau of voor een timmerman een professionele hamer.

Mensen die burn-out zijn of overspannen, vergeten te vaak om zich weer op te laden. Even uitrusten is goed, maar om weer tot energie te komen, moeten de hulpbronnen op orde worden gebracht. 

Hulpbronnen zijn eveneens belangrijk bij het voorkomen en het oplossen van arbeidsconflicten. Veel arbeidsconflicten ontstaan vaak over competenties. Dat iemand verweten wordt dat hij iets niet kan. Of door het ervaren van te weinig autonomie. In dat geval is de verantwoordelijkheid of de ervaren vrijheid afgepakt of beperkt.

Judith Stoop

Het interviewartikel verschijnt binnenkort in nr.3-2016 van Tijdschrift Conflicthantering.