13/03/2020
Judith Stoop
Bij arbeidsmediation is het gebruikelijk dat de werkgever de kosten draagt. Als werknemer zou je je kunnen afvragen of dat de onpartijdigheid van de mediator beïnvloedt. En wat nu als de mediator al eerder zaken deed waarbij dezelfde werkgever partij was? Of als er eerdere zaken waren waarbij eenzelfde advocaat, met toen met een andere cliënt, betrokken was? Hoe neutraal is die mediator dan nog?
Dat zijn interessante vragen. Het is begrijpelijk en terecht om hierover na te denken als deelnemer aan mediation.
De MfN-gedragsregels
MfN-registermediators nemen de MfN-gedragsregels in acht. Er is een eigen klachtenregeling en tuchtrecht waaraan deze mediators zijn onderworpen. Het doel hiervan is de kwaliteit van mediation te bewaken. Onafhankelijkheid van de mediator is voor mediation van cruciaal belang.
Als mediator ben ik hier uiteraard zeer van doordrongen. Zonder zaken als transparantie, onpartijdigheid, en onafhankelijkheid gaat de waarde van mediation kapot.
Zelfde organisaties
Het gebeurt met regelmaat dat ik mediations doe voor eenzelfde organisatie, soms zelfs met dezelfde persoon die daarin de werkgever vertegenwoordigt. Dit is wat mij betreft geen enkele belemmering. Transparantie is hierbij wel van groot belang. Wanneer ik telefonisch contact opneem met partijen om een afspraak voor een intake-gesprek te plannen, zal dit een van de eerste zaken zijn die ik meld. Een werknemer moet weten dat ik eerder met dezelfde werkgever een mediation heb gehad, en moet ook weten hoe lang geleden dat is, hoe vaak dat is gebeurd, en of dat met dezelfde persoon was. Volledige transparantie is het devies voor de MfN-registermediator (gedragsregel 2), en terecht.
Advocaten
Advocaten zijn belangrijke doorverwijzers voor een mediator. Ook ik krijg zeker een kwart van mijn zaken binnen via arbeidsrechtadvocaten, van werkgevers- én van werknemerszijde. Als ondernemer ben ik uiteraard bijzonder blij met deze doorverwijzingen. Mensen verwijzen door omdat ze een goede eerdere ervaring hebben gehad. Wanneer een mediation richting de ontbinding van de arbeidsovereenkomst gaat, zijn advocaten van partijen veelal actief betrokken bij de mediation. Zo gebeurt het dat ik bepaalde advocaten meermaals aan tafel heb gehad; dan weer als adviseur van een werkgever, en een volgende keer weer een werknemer bijstaand. Uiteindelijk is ook de wereld van arbeidsrecht en arbeidsconflicten een kleine wereld. Ook hierbij geldt dat ik volledige transparantie geef aan alle betrokkenen.
Wie betaalt bepaalt?
De werkgever draagt meestal de kosten voor mediation. Dit wordt als bepaling opgenomen in de mediationovereenkomst. Die overeenkomst nemen we door bij aanvang van het eerste gezamenlijke gesprek. Ik vraag altijd aan de werknemer of die het ermee eens is dat de werkgever betaalt. Dit lijkt een overbodige vraag, en vaak moeten mensen er een beetje om lachen (“Ja, natuurlijk vind ik dat goed!”). Ik vind het van belang hierbij even stil te staan, zodat eventuele bedenkingen over mijn onafhankelijkheid geuit en besproken kunnen worden.
Professionaliteit
Dat een mediator zijn of haar onafhankelijkheid bewaakt, zich bewust is dat hierover vragen bij partijen kunnen ontstaan, en deze vragen expliciet adresseert door een hoge mate van transparantie te hanteren, is wat mij betreft onderdeel van professionaliteit. Een mediator die hier niet zorgvuldig in is, loopt het risico zijn MfN-registratie te verliezen. Maar bovenal: een mediator die gelooft in de waarde van mediation, weet dat betrouwbaarheid, transparantie, en onafhankelijkheid het fundament van mediation vormen. Daar ben je als mediator zuinig op. (En als voorzitter van de beroepsvereniging voor arbeidsmediators - de VAN - gaat het bewaken van kwaliteit mij extra aan het hart.)
Zorg dat het goed voelt
En wanneer het toch niet goed voelt om met een bepaalde mediator in zee te gaan, moet je dat ook gewoon niet doen. Kies dan een ander, maar wel graag een MfN-registermediator, en in het geval van arbeidsconflicten ook bij voorkeur een die bij de VAN is aangesloten.